Những điểm cần lưu ý khi ký hợp đồng với thực tập sinh
2023/11/13
Việc các công ty tiếp nhận sinh viên và cho họ làm thực tập sinh tại các công ty là điều rất bình thường. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể nào về hợp đồng giữa sinh viên thực tập và doanh nghiệp. Báo cáo này chia hợp đồng thành ba trường hợp và giải thích mẫu hợp đồng phù hợp cũng như những điểm cần lưu ý trong từng trường hợp.
Mở đầu:
Tại hầu hết các trường đại học Việt Nam, thực tập là một trong những yêu cầu tốt nghiệp và các công ty xác định, đào tạo và đôi khi tuyển dụng thực tập sinh. Vì vậy, việc các công ty nhận sinh viên và cho họ làm thực tập sinh tại các công ty là một điều hiển nhiên. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể nào về hợp đồng giữa sinh viên thực tập và doanh nghiệp. Báo cáo này chia hợp đồng thành ba trường hợp và giải thích mẫu hợp đồng phù hợp cũng như những điểm cần lưu ý trong từng trường hợp.
Nội dung:
“Thực tập” là một kỳ thực tập trong đó sinh viên đang học tại trường đại học làm thực tập sinh tại một công ty để tiếp xúc với nơi làm việc thực tế và bằng cách thực hành những nhiệm vụ cần thiết, giúp sinh viên có thể áp dụng kiến thức đã học ở trường vào công việc và tích lũy thêm kinh nghiệm.
Các công ty cũng thường xuyên tuyển dụng thực tập sinh. Ví dụ, bằng cách tương tác với những sinh viên đang thực sự xem xét việc thực tập tại trường đại học, công ty có thể tìm những ứng viên phù hợp cho công việc, phát triển nguồn nhân lực trong thời gian thực tập để chính thức tuyển dụng họ trong tương lai và để họ hỗ trợ hoạt động của công ty.
Dưới đây sẽ giải thích những hình thức hợp đồng theo từng mục đích.
1. Thỏa thuận thực tập
Nếu mục đích chính của việc tiếp nhận thực tập sinh dựa trên Điều 93, Đoạn 1, a của Đạo luật Giáo dục 2019 (tức là mục đích là thực hiện các trách nhiệm xã hội như chuẩn bị điều kiện thực tập và hỗ trợ nhà trường và sinh viên)), công ty cần phải ký kết thỏa thuận thực tập dựa trên luật dân sự (không thuộc luật lao động).
Khi ký kết thỏa thuận thực tập, cần lưu ý những điểm sau.
• Thỏa thuận thực tập không phải là hợp đồng lao động và không áp đặt trách nhiệm và nghĩa vụ đối với thực tập sinh như những nhân viên khác.
• Vì bản chất của việc “thực tập” là để công ty hỗ trợ sinh viên nên không có nghĩa vụ phải trả lương cho sinh viên thực tập trong thời gian thực tập. Tuy nhiên, có thể chi trả kinh phí hỗ trợ thực tập, chi phí xăng dầu, chi phí ăn trưa,… Ngoài ra, để loại bỏ mọi nghi ngờ rằng có tồn tại hợp đồng lao động giữa thực tập sinh và thực tập sinh, nên tránh sử dụng thuật ngữ “tiền lương” khi thanh toán các khoản trợ cấp này.
• Nếu bạn muốn hạn chế quyền truy cập vào thông tin bí mật của công ty, bạn cần đưa vấn đề bảo mật thông tin vào thỏa thuận của mình hoặc ký một thỏa thuận không tiết lộ riêng (NDA).
• Công ty không chịu trách nhiệm tuyển dụng thực tập sinh sau khi thời gian thực tập kết thúc và thực tập sinh không bắt buộc phải làm việc tại cùng một công ty sau khi thời gian thực tập kết thúc. Sau khi thời gian thực tập kết thúc, nếu công ty có nhu cầu tuyển dụng bạn, bạn sẽ cần lập hồ sơ tuyển dụng và ký kết hợp đồng lao động giống như những ứng viên thông thường.
• Nội dung công việc sẽ thực hiện trong thời gian thực tập phải được ghi rõ trong thỏa thuận thực tập.
2. Hợp đồng đào tạo nghề
Khi tiếp nhận người thực tập với mục đích làm việc chính thức sau khi kết thúc thời gian thực tập thì áp dụng Điều 61, Khoản 2 của Bộ luật Lao động và phải ký kết hợp đồng thực tập nghề.
Sự khác biệt giữa “hợp đồng thực tập” và “hợp đồng đào tạo nghề” nêu ở phần trước là có mục đích làm việc sau khi kết thúc thời gian thực tập hay không. Trong trường hợp này, công ty có thể yêu cầu thực tập sinh cam kết ký hợp đồng lao động với công ty sau khi thời gian thực tập (đào tạo) kết thúc. Hơn nữa, sau khi thời gian thực tập (đào tạo) kết thúc, nếu đáp ứng được các điều kiện mà công ty đặt ra thì công ty có nghĩa vụ phải ký kết hợp đồng lao động với thực tập sinh.
Điều 61 Luật Lao động 2019 và Điều 39 Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014 quy định hợp đồng dạy nghề phải có các nội dung sau:
a) Tên ngành đào tạo hoặc kỹ năng nghề yêu cầu;
b) Nơi dạy nghề;
c) Thời gian học nghề;
d) Chi phí đào tạo do công ty cung cấp và cách thức thanh toán (nếu có);
e) Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của các bên nếu phát hiện vi phạm hợp đồng;
f) Quyết toán hợp đồng;
g) Nghĩa vụ của công ty là hỗ trợ đầy đủ cho người thực tập trong thời gian học nghề;
h) Nghĩa vụ của công ty trong việc tuyển dụng lao động sau khi tốt nghiệp;
i) Thỏa thuận về mức lương nếu tham gia hoạt động sản xuất sản phẩm của công ty trong thời gian đào tạo;
j) Ngoài ra, phải tuân thủ pháp luật và đạo đức xã hội;
Ngoài ra, khi ký kết hợp đồng đào tạo nghề cần lưu ý những điểm sau:
• Thời gian đào tạo phải kéo dài tới 3 tháng.
• Nội quy làm việc và nội quy công ty cũng được áp dụng cho thực tập sinh. Hơn nữa, dựa trên luật lao động, các công ty phải đảm bảo rằng học viên có các quyền giống như những nhân viên toàn thời gian khác, chẳng hạn như được kiểm tra sức khỏe định kỳ.
• Nếu bạn muốn hạn chế quyền truy cập vào thông tin bí mật của công ty bạn, bạn cần đưa vấn đề bảo mật thông tin vào hợp đồng của mình hoặc ký một thỏa thuận không tiết lộ riêng (NDA).
3. Hợp đồng lao động
Nếu một công ty chấp nhận một thực tập sinh với mục đích chính là “để thực tập sinh làm việc như một công nhân tạm thời để hỗ trợ hoạt động của công ty”, thì đó được coi là có mối quan hệ việc làm với người lao động. Vì vậy, công ty phải ký kết hợp đồng lao động với thực tập sinh, trong đó giao cho thực tập sinh những nhiệm vụ và trách nhiệm giống như những nhân viên chính thức khác.
Khi giao kết hợp đồng lao động với thực tập sinh cần lưu ý những điểm sau.
• Công ty có thể ký kết hợp đồng lao động ngắn hạn với thực tập sinh. Tuy nhiên, số lần tối đa người lao động được giao kết hợp đồng lao động là hai lần, từ lần thứ ba trở đi phải ký hợp đồng không xác định thời hạn.
• Công ty phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đối với thực tập sinh theo quy định của hội đồng lao động như trả lương, tham gia bảo hiểm xã hội, nghỉ phép hàng năm.
Kết luận:
Ở trên, chúng tôi đã giải thích về hình thức và những điểm cần lưu ý trong các hợp đồng chung trao đổi với thực tập sinh. Tùy theo mục đích tiếp nhận thực tập sinh, công ty cần cân nhắc hình thức hợp đồng phù hợp. Trên thực tế, nhiều công ty không ký hợp đồng lao động với thực tập sinh do lo ngại về chi phí, nhưng thị trường lao động Việt Nam có tính cạnh tranh cao, nhiều công ty mong muốn phát hiện nguồn nhân lực tài năng từ thực tập sinh. Vì vậy, tuyển dụng thực tập sinh là một cơ hội lớn cho các công ty và chúng tôi hy vọng báo cáo này sẽ giúp ích cho việc tuyển dụng thực tập sinh.
